Żywiak chlebowiec (Sitodrepa panicea L.)

Kategorie: Chrząszcze, Gatunki szkodników, Owady, Szkodniki magazynowe zbóż

Jest to szkodnik ziarna, dość często spotykany w spichrzach i składach, jednak rzadko stosunkowo w takich ilościach żeby mógł powodować tak wielkie szkody jak wołek. Szkodnik ten niekiedy przez ludzi mniej obeznanych bywa brany za wołka, jednak, jeśli mu się dobrze przyjrzeć, okazuje się, że podobieństwo to jest bardzo małe.

Wygląd

Żywiak jest to brązowy chrząszcz 2 — 3,5 mm długi, o ciele walcowatym, gęsto owłosionym. Głowa jego jest tak wciągnięta w przedtułowie, że od góry jest prawie niewidoczna pod nasuniętym jak kaptur przedtułowiem. Silnie sklepione pokrywy skrzydeł są wyraźnie rzeźbione w podłużne bruzdy i cętkowania. Czułki są nitkowate. Larwa biała, około 5,5 min długa, w odróżnieniu od larwy wołka posiada 3 pary nóg.

Szkodliwość larw żywiaka

Larwy żywiaka są wielożerne; niszczą ziarno zbóż, suche pieczywo, różne towary aptekarskie jak np. zioła, książki sklejane klejem mącznym, zbiory muzealne, skóry i meble. Samiczka składa w ciągu kilku tygodni 20 do 100 jaj (najczęściej 50 —60) pojedynczo lub kupkami na różne przedmioty służące larwom za pożywienie. Młode larwy są bardzo zwinne i z łatwością przedostają się nawet przez szczelne opakowanie. Mają one świetnie rozwinięty węch, a poza tym mogą przez osiem dni głodować. Wszystko to ułatwia im poszukiwanie odpowiedniego pożywienia. Cykl rozwojowy trwa 50 — 60 dni, a nawet 200 dni, co zależy w dużej mierze od temperatury. W spichrzach w ciągu roku bywa tylko jedno pokolenie, natomiast w lokalach ogrzewanych jak młyny lub piekarnie dwa lub trzy.

Tryb życia

Owady prowadzą nocny tryb życia, w ciągu dnia kryją się po kątach i zakamarkach zaniepokojone lub dotknięte udają martwe. Latają niechętnie, choć mają skrzydła dobrze rozwinięte. Szkody wyrządza jedynie larwa, gdyż owad dorosły zaraz po złożeniu jaj ginie. W przedmiotach twardych np. w ziarnie larwy drążą podłużne korytarze o jednakowej średnicy na całej długości, a nie jak wołek, który tworzy w ziarnie komory. Rozwój odbywa się tak jak u wołka wewnątrz ziarna. W produktach sypkich przed przepoczwarczeniem larwy budują sobie okrągłe kokoniki, z których dopiero wychodzi owad dorosły.

Zwalczanie żywiaka chlebowca

Aby zabezpieczyć się przed tym szkodnikiem należy często i dokładnie kontrolować pomieszczenia składowe czy się w nich nie znajdzie żywych lub martwych chrząszczy żywiaka będzie to dowodem opanowania przez niego danego składu. Przy zwalczaniu wołka zbożowego zniszczymy również i żywiaka.