Świerzbowiec ptasi (Cnemidocoptes mutans)

Kategorie: Gatunki szkodników, Pajęczaki, Roztocza, Szkodniki ferm drobiu

Knemidokoptozę, czyli świerzb wywołują różne gatunki świerzbowców, lecz najczęściej jest to Cnemidocoptes mutans. Pasożyt ten umiejscawia się głównie na nieopierzonych częściach nóg. Cykl rozwojowy świerzbowców (poprzez larwy, nimfy I i II oraz postać dorosłą) trwa około 25 dni i odbywa się w skórze właściwej żywiciela. Inne gatunki np. Cnemidocoptes gallinae i C. Columbie lokalizują się na opierzonych częściach ciała (wzdłuż promieni piór na głowie, na szyi, na piersi). C. mutans wywołuje stany zapalne skóry, wysięki surowicze.

Tryb życia świerzbowca ptasiego

Samice umiejscawiają się pod łuskami na skokach (czasami na koralach indyków, wokół dzioba). Roztocze drążą korytarze w naskórku, co prowadzi do złuszczeń, strupów, a to z kolei powoduje łuszczenie się skóry, łamanie piór i ich wypadanie. Inną nazwą tej choroby jest „wapniak”, jako że tworzą się grube strupy żółtobrunatnej barwy z jasnym połyskiem, podobne do wapna. Pod nimi zaś gromadzi się krew i ropa. Najczęściej świerzbowce ptasie atakują starsze ptaki, głównie kury, ale też indyki, bażanty, perlice, gołębie). W zaawansowanej chorobie ptaki cierpią na niedowłady kończyn i stają się mocno wychudzone.

Rozprzestrzenianie się świerzbowca

Świerzbowce rozprzestrzeniają się poprzez bezpośredni kontakt z chorymi ptakami, przez zanieczyszczone otoczenie, dlatego też bardzo ważnym elementem jest profilaktyka tej inwazji, dbałość o higienę, utrzymywanie odpowiednich warunków zoohigienicznych, przeprowadzanie odpowiednimi środkami dezynfekcji, jak też maksymalne zabezpieczenie stada przed kontaktem z ptakami wolno żyjącymi (gołębie, wróble).

Zwalczanie świerzbowca ptasiego

Skutecznym sposobem zwalczania świerzbowca jest stosowanie akarycydów należących do różnych grup chemicznych (najlepiej stosować je przemiennie). Pasożyty zewnętrzne szybko uodparniają się na stosowane środki, stąd koniecznym staje się wprowadzanie co jakiś czas nowych preparatów. Przeprowadzać należy opryskiwanie, kąpiele także smarowanie odpowiednimi preparatami. Tego rodzaju zabiegi najlepiej przeprowadzać kilkakrotnie w odstępach tygodniowych. Można też zanurzać skoki chorych ptaków w roztworach roztoczobójczych. Jednakże czynnikami przeciwdziałającymi ektopasożytom jest zapewnienie ptakom odpowiednich warunków zoohigienicznych i właściwa dbałość o higienę.