Pluskwa domowa (Cimex lectularius L.)

Kategorie: Gatunki szkodników, Owady, Pluskwy, Szkodniki krwiopijne

Pluskwa domowa ma zasięg kosmopolityczny. Przejawia aktywność w bardzo wąskich granicach temperatury i jest bardzo wrażliwa na wilgoć. Swoje szerokie rozprzestrzenienie geograficzne zawdzięcza zawleczeniom z meblami. W pomieszczeniach ludzkich znajduje się wszędzie pokarm, ciepło i konieczne dla siebie suche powietrze. Jest ona okresowym pasożytem człowieka.

Wygląd

grzbietowo – brzusznie o długości 5-6mm i o zabarwieniu czerwono- brunatnym. Na głowie ma umieszczone czułki i dość prymitywne oczy. Na przednim końcu głowy znajduje się ryjek uzbrojony w cztery kujące szczecinki. Jest to aparat pyszczkowy typu kłująco-ssącego, funkcjonuje w taki sam sposób jak u larwy, jak u owada dojrzałego. Odwłok u samicy jest okrągły, a u samca zwężony. Odnóża pluskwy przystosowane są do szybkiego poruszania się. Trójczłonowe stopy zakończone są dwoma pazurami. Pluskwy mają bardzo charakterystyczne gruczoły wonne u podstaw trzeciej pary odnóży.

Tryb życia

W ciągu dnia pluskwy przebywają w rozmaitych szczelinach, szparach, otworach ścian i mebli, a szczególnie łóżek, tapczanów, kanap oraz w ramach obrazów, za dywanami i kilimami wiszących na ścianach. Prowadzą one nocny tryb życia, unikają, światła naturalnego jak i sztucznego, atakują człowieka w ciemnościach, w czasie snu ssąc krew przeważnie z nieprzykrytych części ciała, twarzy, szyi rąk. Zgłodniałe pluskwy mogą jednak i przy świetle napadać na człowieka. Ukłucie pluskwy prawie nie jest bolesne, ponieważ w czasie ssania wypuszcza ona do ranki znieczulająca wydzielinę, która jednocześnie zapobiega krzepnięciu krwi. Wydzielina ta działa do paru godzin od chwili ukłucia, zależnie od wrażliwości, powodując wystąpienie swędzenia i palenia. Proces ssania u pluskwy trwa około 15 minut i ma miejsce raz na 1-2 doby. Pluskwa może wypić ilość krwi wagowo dwukrotnie większej od wagi swego ciała w stanie wygłodzenia. Po nassaniu się opuszcza żywiciela i wędruje z powrotem do miejsca gnieżdżenia się. Szybkość poruszania się pluskwy wynosi 1-1,25 m na minutę. Mogą się przez długi czas obywać bez pokarmu, do roku i dłużej.

Dojrzałe pluskwy żyją długo przeciętnie 1,5-2lat

Doskonale znoszą mróz, np. temp. -10 stopni zupełnie im nie szkodzi, w temp. -17 stopni mogą jeszcze utrzymać się przy życiu jakiś czas, zapadając w stan odrętwienia. Przeniesione do cieplejszego pomieszczenia odzyskują żywotność. Pluskwa prowadzi życie na ogół osiadłe, jednak z opuszczonych pomieszczeń może wędrować po ścianach i przedostawać się do zamieszkałych lokali przez okna, przez kanały wentylacyjne oraz wzdłuż przewodów elektrycznych w murach. W źle utrzymanych i brudnych pomieszczeniach mieszkalnych i w wagonach kolejowych pluskwy mogą znajdować się w ogromnych ilościach. Zachowanie odpowiedniego stanu sanitarnego, stałe czyszczenie i wietrzenie jest najlepszym sposobem stworzenia niedogodnych warunków do masowego rozmnażania się pluskiew. Pluskwom nie przypisuje się na ogół roli w rozprzestrzenianiu chorób zakaźnych. Przynoszą one jednak szkody ludziom, pozbawiając ich spokojnego snu i spoczynku, a u dzieci mogą powodować ogólne wyczerpanie i osłabienie.

Rozmnażanie pluskiew

Pluskwy podlegają przeobrażeniu niecałkowitemu. Jedna pluskwa znosi od 1-12 jaj w ciągu życia do 250. Optymalna temperatura znoszenia jaj to 25 stopni. Larwy wykluwają się w temp. 35-37 stopni po upływie 4-7 dni, w temp 22-26 stopni w 5-12 dniach i w temp. 14-18 stopni w 15-20 dniach. Larwa pluskwy przechodzi pięciokrotnie linienie, zanim osiągnie pełny rozwój i stanie się dojrzałym owadem. Po każdym linieniu musi przynajmniej raz nassać się krwi, inaczej nie nastąpi dalszy rozwój. Przy obfitym pożywieniu i w temp. Ok 30 stopni całkowity rozwój wynosi około miesiąca, lecz w niższych temperaturach przeciąga się do trzech miesięcy. Larwy też są wytrzymałe na brak pożywienia, mogą głodować do 18 miesięcy, jak również są bardzo odporne na zimno, jak i na brak pożywienia.

Zwalczanie pluskiew

Do zwalczenia pluskiew najczęściej używa się środków kontaktowych, lecz trzeba wiedzieć o tym ,ze budowa powłok okrywowych jest dość gruba, tak, że okres porażenia u nich pod wpływem środka owadobójczego jest dłuższy niż np. u muchy.