Osa pospolita (Vespula vulgaris L.)
Kategorie: Gatunki szkodników, Owady, Szkodniki jadowite - osowate
Wygląd osy pospolitej
Długość ciała osy pospolitej wynosi 10–20 mm. Owad ten ma charakterystyczne czarno-żółte ubarwienie. Odwłok u nasady jest silnie przewężony, stąd określenie „talia osy”. Posiada charakterystyczny wzór na nadustku – czarną podłużną linię, u samic rozszerzoną w dolnej części. Samice Vespula vulgaris wyróżniają się poza tym czarnożółtymi skroniami (boki głowy położone za oczami).
Atak os
Rozdrażniona osa atakuje żądłem, niekiedy próbuje też gryźć żuwaczkami. Krąży nad osobnikiem, atakuje, a jeśli uda jej się usiąść chodzi po ciele szukając szpar w odzieży i żądli, jest to zachowanie niespotykane u innych żądłówek. Stąd potrzeba niezwykle szczelnych ubrań w pracach nad osami. Pszczoły bowiem tylko uderzają w napastnika i po uderzeniu odlatują. W wypadku rozdrażnienia kolonii najlepiej w spokoju oddalić się na bezpieczną odległość od gniazda (u szerszeni wynosi ona ok. 1-2 m) nie wykonując żadnych niepotrzebnych, agresywnych ruchów. Właśnie nerwowe oganianie się od nadlatując os jest najczęstszym powodem użądleń.
Objawy użądlenia przez osy
Miejscowe podrażnienie, swędzenie, obrzęk, zaczerwienienie, opuchlizna, ból. Przy większej liczbie użądleń objawy ogólne: nudności, wymioty, wzrost temperatury, dreszcze, bóle głowy, obniżenie wydalania moczu, duszności, przyspieszenie tempa i obniżenie ciśnienia krwi, swędzące bąble, astma uczuleniowa.
Gniazdo os
Budowę gniazda rozpoczynają przebudzone po zimie, zapłodnione ubiegłego sezonu, młode królowe. Po przebudzeniu odbywają orientacyjne loty w celu znalezienia odpowiedniego miejsca na jego budowę i terenu do żerowania bogatego w soki drzew i owady. Gniazduje pod ziemią, często w opuszczonych norach gryzoni, lub w opuszczonych ptasich dziuplach. Ponieważ naturalne dziuple w drzewach stają się rzadkością coraz częściej używają do gniazdowania miejsc w ludzkich domostwach takich jak stare szopy, garaże, przestrzenie za drewnianymi ogrodzeniami, na tarasach i na balkonach. Nie wszystkie gniazda szerszeni mają tak regularny kształt, przypominający kulę, owal czy jajo. Często, gdy kolonia się rozrasta, podczas rozbudowy, szerszenie napotkają przeszkodę w postaci belki lub ściany. Wówczas dobudowują kolejne plastry w każdej możliwej szczelinie, omijając np. belkę stropową, lub wypełniając wolne przestrzenie w ścianie po zmurszałych cegłach.
