Mysz domowa (Mus musculus L.)
Kategorie: Gatunki szkodników, Gryzonie, Gryzonie, Szkodniki sanitarne
Wygląd myszy
Mysz domowa ma barwę futerka dość zmienną. Najczęściej widzi się osobniki o wierzchu ciała brudnoszarym z żółtawym odcieniem, a bokach i spodzie kremowożółtych. Rzadziej spotyka się osobniki o popielatoszarym futerku na wierzchu ciała i jasnoszarym spadzie. Długość ciała 70—90 mm, ogona 60—74 mm, stopy tylnej 14—18 mm, długość kondylobazalna czaszki 18—21 mm.
Występowanie myszy
Mysz domowa, jak podają najstarsze źródła historyczne, występowała początkowo w południowej i częściowo środkowej Europie i Azji, później wraz z rozwojem środków transportu rozprzestrzeniła się po wszystkich kontynentach świata. W Polsce jest pospolita wszędzie.
Tryb życia
Mysz domowa, jako gatunek południowy, nie gromadzi zapasów pokarmu, toteż występowanie jej w naszym, klimacie jest ściśle związane z osiedlami, w których znajduje obfitość pokarmu oraz odpowiednią temperaturę otoczenia. Na wiosnę większość myszy porzuca zabudowania i przenosi się do ogrodów oraz na pola. Powrót do osiedli odbywa się etapami. Pierwsza fala napływa do zabudowań wkrótce po zwiezienia zbóż i skupia się głównie w stertach i stodołach, druga, liczniejsza — po pierwszych przymrozkach. Trzecia fala, najliczniejsza napływa do domów, gdy nadejdą silniejsze mrozy. W czasie tych wędrówek myszy przebywają bez trudu nawet kilkukilometrowe odległości. W pomieszczeniach ciemnych mysz domowa jest ruchliwa przez całą dobę, natomiast w oświetlonych — od zmroku do rana.
Mysz domowa jest wszystkożerna
Mysz domowa uchodzi za gatunek wszystkożerny, jednakże ulubionym jej pokarmem są nasiona roślin oleistych, strączkowych i traw, nie wyłączając nasion bardzo drobnych. Prócz nasion chętnie zjada również owady i produkty pochodzenia zwierzęcego.
Gniazda myszy
W polu mysz domowa buduje gniazdo na głębokości 20—30 cm. Od komory gniazdowej odchodzą zwykle 2—3 chodniki długości 40—60 cm. Samo gniazdo jest uwite ze źdźbeł i całych liści traw, w zabudowaniach zaś z kawałków papieru, szmat i sznurków. Gniazda mieszczą się zawsze w najbliższym sąsiedztwie pożywienia.
Rozwój myszy
W domach oraz w magazynach mysz domowa rozmnaża się przez cały rok. Ciąża trwa 18—24 dni, ilość młodych w miocie waha się od 1 do 10. Młode pozostają w gnieździć tylko przez 15 dni, a po 2,5 miesiąca uzyskują dojrzałość płciową.
Naturalni wrogowie myszy:
kot, łasica, tchórz, kuna domowa, sowy oraz ptaki drapieżne i krukowate.
Szkodliwość myszy domowej
W magazynach, spichrzach i składach mysz domowa zjada zboża i produkty żywnościowe, a także uszkadza worki i opakowania. W domach mieszkalnych oprócz żywności niszczy Ubrania, bieliznę, książki i wyroby skórzane. W inspektach i ogrodach i zjada wysiane nasiona i uszkadza młode siewki, w polu zaś oraz w stertach i stodołach ze zbożem niszczy ziarno i słomę wyrządzając dość duże szkody. Poza tym jest bardzo niebezpiecznym nosicielem wielu chorób przewodu pokarmowego oraz tularemii, co może być szczególnie niebezpieczne w stołówkach i kuchniach niedostatecznie zabezpieczonych przed gryzoniami.
Zwalczanie myszy domowej
Gryzonie są najbardziej aktywne tuż po zachodzie słońca i przed wschodem, dlatego najlepsze wyniki może dać dokładna lustracja przeprowadzona w tym czasie. Wówczas szczególną uwagę należy zwrócić na oznaki występowania gryzoni w składach i budynkach, którymi najczęściej są: odgłosy (gryzienia, wspinania się, piski); odchody przy pokarmie, wzdłuż ścian, za przedmiotami; nory: świeże wykopy przy fundamentach, przy ścianach; ścieżki; ślady gryzienia: kawałki drewna przy drewnianych przedmiotach; zapach mysi; widoczne gryzonie. Ponadto należy też sprawdzić miejsca przechowywania płodów (czy nie są zanieczyszczone odchodami); wyszukać nory gryzoni na zewnątrz i wewnątrz budynków; sprawdzić, czy nie jest uszkodzona izolacja poddasza (szczególnie zimą, w rejonach ze szczurem śniadym); czy w budynku nie znajdują się gniazda gryzoni; czy są ślady po „huśtaniu się” wokół przewodów elektrycznych i zawieszonych lin.